17/05/2024 In mei 2019 won Stella Chen de Vioolwedstrijd. Vijf jaar later blikt ze terug op deze levensveranderende ervaring.
Mensen zeiden altijd dat ik in een andere persoon veranderde wanneer ik de viool vastnam. Dat kwetste me toen ik klein was - ik was zo trots op de authenticiteit van mijn expressie, zelfs als kind! Al die jaren later begrijp ik waarom dat zo overkwam: ik was eigenlijk vreselijk verlegen in mijn kindertijd. Mijn leraar van vroeger, Li Lin, vertelt vaak dat ik aan het einde van elke les gewoon zwaaide en "tot ziens" mompelde, maar te verlegen was om een geluid te maken.
De viool gaf me een stem, door muziek vond ik mijn manier van communiceren. Mijn ouders wilden nooit dat ik violist zou worden. Ze merkten dat ik een affiniteit voor muziek had, maar het was slechts één van de vele dingen waarvan ze verwachtten dat ik ze serieus zou nemen en in zou uitblinken.
Maar mijn hart vertelde me iets anders. Het kleine stemmetje in mijn hart vertelde me dat ik mijn leven aan muziek moest wijden, en mijn ervaring met de Koningin Elisabethwedstrijd was de bevestiging die ik niet had zien aankomen. Eén van de grootste onverwachte geschenken: sindsdien ben ik uitgegroeid tot de persoon die door de viool naar buiten kwam piepen.
Ik wist altijd dat ik van muziek hield. Ik hield van communiceren met het publiek, ik wist dat ik iets te vertellen had, en toch geloofde ik niet helemaal dat ik, een Aziatisch-Amerikaans meisje dat zich niet beschouwt als een wonderkind, zonder de spotlights en glitter één van de stemmen kon zijn. De Koningin Elisabethwedstrijd - niet de prijs, maar de ervaring - veranderde dat allemaal. De openhartigheid en het geduld waarmee de jury en het publiek naar mijn geliefde Fantasie van Schubert luisterden in de halve finale, is een half uur uit mijn leven dat ik nooit zal vergeten. Het enthousiasme van heel België, de volle zalen, de steun van de geweldige Nicolas, Patricia en de rest van het team, mijn ongelooflijke gastouders, Johan en wijlen Mia, die ik liefheb als mijn eigen familie, zijn de brandstof voor het vuur dat mijn onwankelbare zoektocht naar het delen van muziek op verschillende manieren over de hele wereld aandrijft.
Als ik terugkijk was mijn ervaring op de Wedstrijd mei-juni 2019 ronduit wonderbaarlijk. Zonder verwachtingen kwam ik in België aan nadat ik net mijn doctoraat had afgerond. Ik had niets te verliezen. Mijn mindset was: "Zou het niet leuk zijn om deel te nemen aan een wedstrijd met zo'n erfenis, om op dat podium te staan waar zoveel van je helden aan de wereld werden voorgesteld, en later de video’s aan je kinderen te laten zien?" Ik kwam opdagen met slechts twee jurken in mijn koffer. Je zult zien dat ik dezelfde jurk droeg voor de eerste ronde en het Mozartconcerto van de tweede ronde. 🙂
Alles overtrof mijn verwachtingen. Mijn gastouders waren engelen, Flagey, zo mooi in de video's, was nog indrukwekkender in het echt, de volle zalen, het wedstrijdteam, en ga zo maar door. Tot mijn vermaak en tot spijt van mijn moeder, vermeldt mijn Wikipedia-pagina, vermoedelijk gemaakt door een of andere aardige Europese onbekende kort na de Wedstrijd, nog steeds mijn verjaardag als 12 juli in plaats van 7 december (omdat de datum- en maandposities in Europa en Amerika omgekeerd aangeduid worden, waardoor ik een half jaar ouder werd gemaakt). Dus, telkens op 12 juli krijg ik enkele verjaardagswensen van vrienden uit Europa, die ik graag aanvaard als een halve verjaardagswens!
Sinds 2019 heb ik meer extremen ervaren dan ooit tevoren. Om maar een paar hoogtepunten te noemen: ik mocht een volledig Schubert-album opnemen met pianist Henry Kramer op het door Apple geleide label Platoon, wat me in 2023 de Gramophone Young Artist of the Year opleverde. Ik ontmoette mijn producer Adam Abeshouse, die een van de beste mensen en musici is die ik ooit het genoegen heb gehad te leren kennen. De ervaring van het nieuwe jaar te kunnen inluiden met Osmo Vänskä en het Minnesota Orchestra zal voor altijd in mijn hart gegrift staan. Net zoals het binnengaan in Carnegie Hall met Henry om mijn debuutrecital te geven, biddend dat onze COVID-tests negatief zouden zijn (gelukkig was dat het geval).
Er staan nog andere spannende evenementen op de agenda. Deze zomer maak ik mijn debuut in het Concertgebouw in Amsterdam met het geweldige Brussels Philharmonic, debuteer ik bij het orkest waar ik thuis steeds naar luisterde, namelijk het San Francisco Symphony Orchestra, ben ik als docente uitgenodigd op het Nume Festival in Italië (niet zo lang geleden was ik nog een leerling in zulke festivals!) en veel meer. Het is moeilijk in woorden te beschrijven hoe dankbaar ik ben voor de mensen die ik heb ontmoet, de plaatsen waar ik ben geweest, de muziek die ik heb kunnen maken met geweldige collega's.
Nu ik terugkijk op de video's van mijn optredens, word ik overspoeld door emoties. Hetzelfde meisje, maar zo anders. Na de Wedstrijd heb ik zoveel geweldige dingen meegemaakt waarvan ik nooit had durven te dromen. Het feit dat ik door de viool dagelijks mijn stem kan gebruiken, is me dierbaarder dan de glitter van deze nieuwe hoogtes waarop ik me bevind. Sinds mijn kindertijd heb ik altijd geloofd in wat ik te zeggen heb via de viool en ik ben dankbaar dat ik een platform heb om mijn hart uit te storten.
Als ik nu vrienden en leerlingen zie deelnemen aan de Koningin Elisabethwedstrijd, word ik herinnerd aan eenvoudige, menselijke momenten. Mijn gastouders die in de krant lazen dat mijn favoriete eten alle soorten noedels zijn en vervolgens meteen pasta en ramen op tafel zetten voor het avondeten. Giechelen met Sylvia (Huang) over hoe we tijdens de finale dingen zouden moeten vragen wanneer onze telefoons in beslag zouden worden genomen. Angstig naar Shannon (Lee) rennen om hulp te vragen bij het krullen van mijn haar, omdat ik geen idee had hoe ik een krultang moest gebruiken...de goede herinneringen zijn eindeloos.
Sinds 2019 hebben we wereldwijd aan nieuwe en vreemde uitdagingen het hoofd moeten bieden. Van de pandemie tot oorlog en alles daartussenin… het is voor mij duidelijk dat we in een wereld leven die meer dan ooit klassieke muziek nodig heeft. Ja, de Koningin Elisabethwedstrijd is een springplank voor jonge musici. De tienjarige Stella was geïntrigeerd door David Oistrakh en twee decennia later brengt zijn geluid nog steeds een glimlach op mijn lippen en een twinkeling in mijn ogen. Op een lijst staan van 19 (binnenkort 20) winnaars van de Koningin Elisabethwedstrijd voor Viool, aangevoerd door Oistrakh, zal voor altijd de grootste eer van mijn leven zijn. Maar die erkenning is slechts de kers op de taart. Voor mij zal de Koningin Elisabethwedstrijd voor altijd staan voor een symbool van hoop, een viering van jong kunstenaarschap vol warmte, enthousiasme en liefde; iets waar ik trots op ben deel van uit te maken en altijd zal blijven volgen. Toi toi toi voor iedereen!
Liefs,
Stella